Nie zaleca się jednego rodzaju diety dla wszystkich chorych na POChP, ponieważ osoby z tym schorzeniem mają różną budowę ciała. Są wśród nich ludzie z nadwagą i otyli, jak i bardzo szczupli, wręcz kachektyczni (patologicznie wychudzeni). Ta ostania cecha występuje głównie w zaawansowanych stadiach choroby i stanowi poważny problem, gdyż wiąże się z nią gorsze rokowanie.
Niedożywienie wpływa na zmniejszenie siły mięśni, również oddechowych, prowadzi do zmniejszenia odporności, co pociąga za sobą większą podatność na zakażenia. Wzrasta ryzyko zaostrzeń POChP, które wiążą się z szybszym pogarszaniem się czynności płuc i progresją choroby.
Chorzy na POChP z prawidłową masą ciała, czyli BMI (body mass index – masa ciała – kg / wzrost 2 – m2) 18,5 – 24,9 powinni również stosować prawidłowo zbilansowaną dietę w celu utrzymania prawidłowej masy ciała, aby w toku postępu choroby uniknąć stanu niedożywienia.
Otyłość u chorych na POChP jest także niekorzystna. Zaburza wentylację płuc, utrudnia aktywność fizyczną a tym samym prowadzi do nasilenia objawów.
Zakresy wartości BMI:
mniej niż 16 | wygłodzenie |
16 – 16.99 | wychudzenie |
17 – 18.49 | niedowaga |
18.5 – 24.99 | wartość prawidłowa |
25 – 29.99 | nadwaga |
30 – 34.99 | I stopień otyłości |
35 – 39.99 | II stopień otyłości |
powyżej 40 | otyłość skrajna |
Dieta chorych na POChP powinna być oparta na ogólnych zasadach zdrowego żywienia. Prawidłowe odżywianie się jest ważną metodą dbałości o zdrowie. Dobrze dobrana dieta i w połączeniu z odpowiednią aktywnością fizyczną pozwala utrzymać właściwą masę ciała.
Zdrowa dieta wskazana jest również w profilaktyce innych chorób takich jak choroby układu krążenia czy cukrzyca, które często współistnieją z POChP.
W pewnych sytuacjach warto skorzystać z porady dietetyka, aby odpowiednio dobrać skład posiłków uwzględniając preferencje żywieniowe, ewentualne nietolerancje pokarmowe i choroby współistniejące np. cukrzycę czy chorobę nerek.
W przypadkach znacznego niedożywienia bywa konieczne uzupełnienie diety specjalnymi preparatami żywieniowymi – o podwyższonej zawartości białka i zwiększonej kaloryczności – jednak ich stosowanie należy wcześniej skonsultować z lekarzem.
Ogólne zasady żywienia dla chorych na POChP:
Jakich potraw unikać?
Potrawy bogate w wartości odżywcze:
Dlaczego warto sięgać po produkty będące bogatym źródłem przeciwutleniaczy (antyoksydantów)?
Wykazano, że substancje o właściwościach przeciwutleniających chronią organizm przed stresem oksydacyjnym. Uważa się je za tzw. wymiatacze wolnych rodników, uszkadzających komórki. Stres oksydacyjny jest zaangażowany w patogenezę wielu chorób w tym POChP. Dlatego podkreśla się znaczenie przeciwutleniaczy w poprawie zdrowia chorych.
Do przeciwutleniaczy zalicza się witaminy C, E, roślinne odpowiedniki i prekursory witaminy A – karotenoidy (beta-karoten, likopen), cynk i selen.
W jakiej żywności znajduje się duża ilość antyoksydantów?
Piśmiennictwo:
Hsieh MJ, Yang TM, Tsai YH. Nutritional supplementation in patients with chronic obstructive pulmonary disease. J Formos Med Assoc. 2016;115(8):595‐601.
Halding AG, Aarsheim EI, Dolmen NM, Jensen AJ, Stavøstrand S, Grov EK. COPD transitions in health and self-management: service users’ experiences from everyday life. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2018; 13: 2075‐2088. Published 2018 Jul 4.
Schols A. Nutrition and respiratory disease. Clin. Nutr. 2001; 20 (supl. 1): 173–179.
www.zywnosc.com.pl/zasady-zdrowego-zywienia/
Materiał wewnętrzny Chiesi
Ostatnia aktualizacja strony 5 stycznia 2024